Laser Επεμβάσεις
Γράφει ο Δρ. Κάλτσος Κωνσταντίνος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Laser Μυωπίας Υπερμετρωπίας Αστιγματισμού και Πρεσβυωπίας
Η διαθλαστική χειρουργική περιλαμβάνει το σύνολο των επεμβάσεων (laser ) που έχουν σαν στόχο την αποκατάσταση διαθλαστικών ανωμαλιών όπως η μυωπία, η υπερμετρωπία, ο αστιγματισμός καθώς πλέον και τη πρεσβυωπία.
Η μυωπία είναι μία συχνή διαθλαστική ανωμαλία που παρατηρείται στο 30% του γενικού πληθυσμού. Οι ακτίνες φωτός από το εξωτερικό περιβάλλον δεν εστιάζονται στον αμφιβληστροειδή του ματιού όπως συμβαίνει στα φυσιολογικά (εμμετρωπικά) μάτια, αλλά μπροστά από αυτόν με αποτέλεσμα να μην βλέπουμε καθαρά ιδίως τα αντικείμενα που βρίσκονται σε μακρινή απόσταση. Εικόνες από κοντινά αντικείμενα μπορεί να είναι ευκρινείς .Αυτό οφείλεται, είτε στο μεγάλο μέγεθος του βολβού, είτε στην αυξημένη διαθλαστική δύναμη του κερατοειδούς ή του φακού. Με τη βοήθεια των φακών (γυαλιών ή επαφής) οι φωτεινές ακτίνες αλλάζουν κατεύθυνση (διαθλώνται) και εστιάζονται επάνω στον αμφιβληστροειδή.
Με τη βοήθεια της διαθλαστικής χειρουργικής, στις περισσότερες περιπτώσεις το laser με τη διαδικασία της φωτοεκτομής σμιλεύει την επιφάνεια του κερατοειδή έτσι ώστε να αναδιαμορφώνεται, να αλλάζει διαθλαστική ισχύ και να επιτυγχάνεται η σωστή εστίαση του φωτός χωρίς τη χρήση γυαλιών ή φακών επαφής.
Η υπερμετρωπία είναι η διαθλαστική ανωμαλία όπου η απόσταση μεταξύ κερατοειδούς και αμφιβληστροειδή είναι μικρότερη από την ιδανική. Έτσι οι ακτίνες φωτός από το εξωτερικό περιβάλλον εστιάζονται πίσω από τον αμφιβληστροειδή του ματιού με αποτέλεσμα να μην βλέπουμε καθαρά μακριά και κυρίως κοντά. Αυτό οφείλεται είτε στο μικρό μέγεθος του βολβού, είτε στην μειωμένη διαθλαστική δύναμη του κερατοειδούς ή του φακού. Ανάλογα με την ηλικία, το βαθμό υπερμετρωπίας αλλά και την ικανότητα του οφθαλμού να εστιάζει σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να έχουμε συμπτώματα κοπιωπίας με κεφαλαλγίες βάρος στη περιοχή της κεφαλής μετώπου και κουρασμένα μάτια. Με τη βοήθεια των φακών (γυαλιών ή επαφής) οι φωτεινές ακτίνες αλλάζουν κατεύθυνση (διαθλώνται) και εστιάζονται επάνω στον αμφιβληστροειδή.
Με τη βοήθεια της διαθλαστικής χειρουργικής, στις περισσότερες περιπτώσεις το laser με τη διαδικασία της φωτοεκτομής σμιλεύει την επιφάνεια του κερατοειδή έτσι ώστε να αναδιαμορφώνεται, να αλλάζει διαθλαστική ισχύ και να επιτυγχάνεται η σωστή εστίαση του φωτός χωρίς τη χρήση γυαλιών ή φακών επαφής.
Ο αστιγματισμός αποτελεί τη διαθλαστική ανωμαλία στην οποία η καμπυλότητα του κερατοειδή δεν είναι ομοιόμορφη σε όλη του την επιφάνεια, με αποτέλεσμα τα αντικείμενα να μην εστιάζονται στο ίδιο επίπεδο. Προκαλείται επιμήκυνση των αντικειμένων και έτσι τα μακρινά και σε κάποιες περιπτώσεις κοντινά αντικείμενα εμφανίζονται μη ευκρινή. Μπορεί να βλέπουμε τη τελεία σα μικρή γραμμή, το καρό σα ριγέ και ακτίνες του ίδιου χρώματος με διαφορετική απόχρωση. Αν η εστίαση είναι μπροστά από τον αμφιβληστροειδή του ματιού τότε ο αστιγματισμός είναι μυωπικός, αν είναι πίσω, είναι υπερμετρωπικός.
Με τη βοήθεια των φακών (γυαλιών ή επαφής) οι φωτεινές ακτίνες αλλάζουν κατεύθυνση (διαθλώνται) και εστιάζονται επάνω στον αμφιβληστροειδή.
Με τη βοήθεια της διαθλαστικής χειρουργικής, στις περισσότερες περιπτώσεις το laser με τη διαδικασία της φωτοεκτομής σμιλεύει την επιφάνεια του κερατοειδή έτσι ώστε να αναδιαμορφώνεται, να αλλάζει διαθλαστική ισχύ και να επιτυγχάνεται η σωστή εστίαση του φωτός χωρίς τη χρήση γυαλιών ή φακών επαφής.
Η πρεσβυωπία αποτελεί το συχνότερο πρόβλημα όρασης στα άτομα μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας. Παρουσιάζεται σε όλους τους ανθρώπους μετά την ηλικία των 40-45 ετών (και ανάλογα με τη προ υπάρχουσα διαθλαστική κατάσταση) ως αδυναμία εστίασης σε κοντινά αντικείμενα και εύκολης κόπωσης μετά από διάβασμα, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχει καλός φωτισμός. Οφείλεται σε προοδευτική απώλεια της ελαστικότητας του κρυσταλλοειδούς φακού του οφθαλμού, αλλά και στην αύξηση της διαμέτρου του με την ηλικία – δύο διαταραχές που σταδιακά μειώνουν την ικανότητα προσαρμογής και εστίασης μεταξύ μακρινών και κοντινών αντικειμένων.
Η διόρθωση της πρεσβυωπίας επιτυγχάνεται με γυαλιά, φακούς επαφής ή χειρουργικές επεμβάσεις. Τα γυαλιά κοντινής όρασης αποτελούν το συχνότερο βοηθητικό μέσο στην αντιμετώπισή της. Τα πρεσβυωπικά γυαλιά διακρίνονται σε απλά, διπλοεστιακά και πολυεστιακά. Τα πολυεστιακά έχουν το πλεονέκτημα ότι εστιάζουν σε όλες τις αποστάσεις και δε χρειάζεται να αλλάζουμε γυαλιά. Αρκετές φορές, όμως, δεν επιλύουν το πρόβλημα οράσεως των ασθενών, διότι περιορίζουν την ακτίνα της όρασης και είναι σχετικά δύσκολο να τα συνηθίσει κάποιος καθώς πρέπει να μετακινεί το κεφάλι του ανάλογα με την απόσταση που θέλει να επιτύχει ευκρινή όραση.
Η διαθλαστική χειρουργική περιλαμβάνει διάφορες τεχνικές διόρθωσης. Η επιλογή της εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες αλλά και ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή όπως η ηλικία, οι βαθμοί που πρέπει να διορθωθούν, ο τύπος της διαθλαστικής ανωμαλίας, η κατάσταση του οφθαλμού, η αρχιτεκτονική του κερατοειδή καθώς και μια σειρά αρκετών άλλων παραγόντων που εξετάζει ο γιατρός σας.
Η πιο διαδεδομένη τεχνική σήμερα είναι η χρησιμοποίηση του LASER για διόρθωση του διαθλαστικού σφάλματος στον κερατοειδή χιτώνα του οφθαλμού ενώ άλλες τεχνικές περιλαμβάνουν τη χρήση τομών στον κερατοειδή, τη χρησιμοποίηση ενδοφακών ή συνδυασμό επεμβάσεων.
Τα αποτελέσματα της διαθλαστικής χειρουργικής (LASER) είναι συνήθως εντυπωσιακά από την πρώτη κιόλας μετεγχειρητική ημέρα και ο ασθενής μπορεί με μία ανώδυνη επέμβαση λίγων λεπτών να ζήσει αποδεσμευμένος από γυαλιά ή φακούς επαφής.
Η σύγχρονη τεχνολογία μας επιτρέπει με ασφάλεια και ακρίβεια να μη έχουμε την ανάγκη χρήσης βοηθημάτων για μια τέλεια όραση. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις η μετεγχειρητική όραση είναι καλύτερη από την χρήση οποιουδήποτε βοηθήματος (γυαλιά ή φακοί επαφής) προεγχειρητικά, καθώς η τεχνολογία των laser που χρησιμοποιούμε μας επιτρέπει να διορθώνουμε διαθλαστικά σφάλματα που δεν μπορούν να διορθωθούν με άλλο τρόπο.